Trọng tài là những người đảm nhận nhiệm vụ điều khiển trận đấu, đảm bảo tính công bằng và minh bạch theo quy định của luật bóng đá. Họ có quyền đưa ra các quyết định quan trọng trong trận đấu, từ những lỗi vi phạm nhỏ đến các tình huống có thể thay đổi cục diện trận đấu. Vậy một trận bóng đá có bao nhiêu trọng tài và từng vị trí có trách nhiệm như thế nào? Hãy cùng amy-poehler.net tìm hiểu chi tiết ngay sau đây.
Quyền hạn và nghĩa vụ của trọng tài
Trọng tài không chỉ có quyền điều hành trận đấu mà còn phải tuân theo các nghĩa vụ và nguyên tắc nghề nghiệp.

Quyền hạn của trọng tài
- Dừng hoặc hủy trận đấu nếu có sự cố nghiêm trọng xảy ra.
- Phạt cầu thủ bằng thẻ vàng hoặc thẻ đỏ khi cần thiết.
- Quyết định mức độ phạt và cách xử lý lỗi vi phạm.
- Cho phép trận đấu tiếp tục nếu tình huống phạm lỗi mang lại lợi thế cho đội bị phạm lỗi.
- Loại bỏ bất kỳ cá nhân nào có hành vi gây rối khỏi sân.
Nghĩa vụ của trọng tài
- Điều hành trận đấu một cách công bằng và không thiên vị.
- Theo dõi diễn biến trận đấu và đưa ra quyết định dựa trên luật bóng đá.
- Hỗ trợ các cầu thủ bị chấn thương, đảm bảo an toàn trên sân.
- Báo cáo các sự cố xảy ra trong và sau trận đấu lên ban tổ chức.
- Tham khảo ý kiến của trợ lý trọng tài trong các tình huống khó quan sát.
Một trận bóng đá có bao nhiêu trọng tài?
Số lượng trọng tài trong mỗi trận đấu không cố định mà phụ thuộc vào quy mô và cấp độ của giải đấu. Ở các trận đấu giao hữu hoặc nghiệp dư, số trọng tài có thể chỉ là ba. Tuy nhiên, với những trận đấu chuyên nghiệp hoặc mang tính quốc tế, con số này có thể lên đến năm hoặc sáu, bao gồm trọng tài chính, trọng tài biên, trọng tài thứ tư và các trợ lý hỗ trợ công nghệ như VAR.

Trọng tài chính – Người cầm trịch trận đấu
Trọng tài chính đóng vai trò quan trọng nhất trên sân. Đây là người có quyền quyết định cuối cùng trong mọi tình huống tranh chấp, từ việc thổi phạt, rút thẻ, cho hưởng phạt đền hay công nhận bàn thắng. Trọng tài chính phải di chuyển liên tục để theo sát diễn biến trên sân, đồng thời đảm bảo trận đấu diễn ra theo đúng quy định.
Một số nhiệm vụ chính của trọng tài chính:
- Điều hành trận đấu theo luật bóng đá.
- Xác định và xử lý các lỗi vi phạm của cầu thủ.
- Kiểm soát thời gian thi đấu.
- Giám sát việc thay người và các tình huống bóng chết.
- Quyết định mức độ xử phạt với cầu thủ hoặc ban huấn luyện vi phạm.
Trọng tài biên – Đôi mắt quan sát dọc đường biên
Mỗi trận đấu sẽ có hai trọng tài biên đứng dọc hai bên sân, chịu trách nhiệm hỗ trợ trọng tài chính trong việc theo dõi các tình huống diễn ra ở khu vực biên. Nhiệm vụ của họ bao gồm:
- Quan sát và xác định tình huống việt vị.
- Theo dõi bóng đã ra ngoài biên hay chưa.
- Hỗ trợ trọng tài chính trong các pha phạm lỗi hoặc tranh chấp xảy ra gần khu vực biên.
- Đưa ra tín hiệu về quyền giao bóng hoặc phạt góc bằng cờ hiệu.
Trọng tài thứ tư – Hỗ trợ điều hành trận đấu
Trọng tài thứ tư đóng vai trò hỗ trợ ngoài sân, giúp giám sát các hoạt động liên quan đến trận đấu mà trọng tài chính không thể trực tiếp theo dõi. Một số nhiệm vụ chính của trọng tài thứ tư:
- Kiểm soát việc thay người.
- Thông báo thời gian bù giờ.
- Quản lý các vấn đề bên ngoài sân như hành vi của ban huấn luyện hoặc cầu thủ dự bị.
- Báo cáo những tình huống vi phạm mà trọng tài chính có thể bỏ lỡ.
Trang phục của trọng tài trên sân
Trọng tài không chỉ có nhiệm vụ điều khiển trận đấu mà còn cần tuân thủ những quy định nghiêm ngặt về trang phục để đảm bảo sự chuyên nghiệp và dễ nhận diện trên sân. Hiện nay, họ thường mặc áo đấu với các màu sắc tiêu chuẩn như đen, vàng, đỏ, xanh lá cây hoặc xanh dương, giúp phân biệt rõ với cầu thủ hai đội.
Bên cạnh đó, quần và tất của trọng tài hầu như luôn có màu đen, tạo nên sự đồng bộ với giày thể thao cũng thường là màu đen hoặc có một số chi tiết sọc trắng. Phù hiệu trọng tài được gắn trên túi áo hoặc tay áo để thể hiện chứng nhận và cấp bậc của họ. Ngoài trang phục cơ bản, trọng tài còn mang theo bộ đàm để liên lạc với trợ lý trọng tài, đồng hồ bấm giờ để kiểm soát thời gian thi đấu, cùng sổ tay ghi chép các tình huống quan trọng diễn ra trong trận đấu.
Đặc biệt, trong điều kiện thời tiết lạnh giá hoặc mưa gió, trọng tài có thể mặc thêm áo khoác thể thao mỏng nhưng vẫn phải đảm bảo không gây cản trở đến việc di chuyển trên sân. Trang phục của trọng tài không chỉ giúp họ thực hiện tốt nhiệm vụ mà còn thể hiện sự uy nghiêm, đảm bảo tính công bằng và chuyên nghiệp trong từng trận đấu.
Sự mở rộng số lượng trọng tài
Bóng đá hiện đại đã có nhiều cải tiến trong công tác trọng tài, đáng chú ý nhất là sự xuất hiện của công nghệ VAR (Video Assistant Referee). Đây là hệ thống hỗ trợ trọng tài chính bằng cách cung cấp các góc quay chậm để xem xét lại những tình huống gây tranh cãi.

VAR được sử dụng trong các tình huống:
- Xác định bàn thắng hợp lệ hay không.
- Phán xét lỗi việt vị có dẫn đến bàn thắng.
- Xác định lỗi phạm lỗi trong vòng cấm.
- Kiểm tra thẻ đỏ trực tiếp.
Ngoài VAR, trong một số giải đấu lớn, FIFA cũng có thể bố trí thêm hai trợ lý trọng tài đứng ở đường biên ngang gần khung thành để quan sát các pha bóng nguy hiểm. Điều này giúp trọng tài chính đưa ra quyết định chính xác hơn trong những tình huống nhạy cảm.
Tổng kết
Như vậy, số lượng một trận bóng đá có bao nhiêu trọng tài thường dao động từ 3 đến 6 người, tùy thuộc vào cấp độ và tầm quan trọng của trận đấu. Trọng tài chính, trọng tài biên, trọng tài thứ tư và các công nghệ hỗ trợ như VAR đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo trận đấu diễn ra công bằng, minh bạch. Với sự phát triển của bóng đá hiện đại, vai trò của trọng tài ngày càng được nâng cao để giúp trận đấu trở nên chuyên nghiệp hơn.